Ιδρυτές & Ιστορία

Οι Άγγελος και Νίκη Γουλανδρή υπήρξαν από τους σημαντικότερους οραματιστές της σύγχρονης Ελλάδας στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας και της οικολογικής συνείδησης. Με το έργο και την προσφορά τους, άνοιξαν νέους δρόμους στη μελέτη της φύσης, τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας και τη σύνδεση της επιστήμης με τον πολιτισμό. Το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας που ίδρυσαν το 1964, φέρει ανεξίτηλα τη σφραγίδα τους: ένας ζωντανός οργανισμός γνώσης, έρευνας και εκπαίδευσης, που εμπνέει μέχρι σήμερα χιλιάδες επισκέπτες κάθε ηλικίας.

«Η διαχείριση της Γης είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα του 21ου αιώνα. Χρειαζόμεθα μια νέα προσέγγιση στην οργάνωση και διαχείριση της φύσης. Το περιβάλλον θα αποτελέσει την πρώτη προτεραιότητα στις σχέσεις των κρατών. Οι ιδεολογικές διαφορές θα υποχωρήσουν προ των οικολογικών πιέσεων».

Άγγελος Γουλανδρής (1973)

«Η βιοποικιλότητα, εγγυάται την συμβίωση των διαφόρων ειδών και την ικανότητα των οικοσυστημάτων να διατηρούν την γονιμότητα του εδάφους και του μικροκλίματος, εξασφαλίζοντας την βιωσιμότητα του πλούτου της Γης. Παράλληλα, η πολιτισμική ποικιλότητα εκφράζει την δυνατότητα προσαρμογής του ανθρώπου σε διαφορετικές συνθήκες. Οι πολιτισμοί αντιπροσωπεύουν τις λύσεις που έδωσε ο άνθρωπος στα προβλήματα επιβίωσης σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα. Η πολιτισμική ποικιλότητα εκφράζεται στην ποικιλία των γλωσσών, των θρησκειών, των δογμάτων, των καλλιεργητικών μεθόδων, των τεχνών, των κοινωνικών δομών, των διατροφικών και φαρμακευτικών συνηθειών, και όλων των μορφών της ανθρώπινης συμπεριφοράς».

Νίκη Γουλανδρή (1996)

Άγγελος και Νίκη Γουλανδρή

Ο Άγγελος και η Νίκη Γουλανδρή, ίδρυσαν το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας. Το Μουσείο αποτελεί σήμερα σημαντικό κέντρο οικολογικής έρευνας και εκπαίδευσης.

Η ΑΡΧΗ

1964

Υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών στην κυβέρνηση Καραμανλή με ιδιαίτερη αποστολή την μέριμνα των 200.000 προσφύγων της Κύπρου.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1974
1975

Ο Άγγελος Γουλανδρής τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το Αργυρούν Μετάλλιο των Φυσικών Επιστημών.

ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗΣ

1979

Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1975
1981

Ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης.

ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗΣ

1988

Ο Άγγελος Γουλανδρής τιμήθηκε από το Ωνάσειο Ίδρυμα με το Διεθνές Βραβείο για τον «Άνθρωπο και το Περιβάλλον».

ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗΣ

1990

Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1989
1991

Πρόεδρος του Σωματείου “Σώστε τα Παιδιά”.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1980
2002

Μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπίας στην Συνδιάσκεψη του Ρίο.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1992

Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Ερευνών Διεθνούς Ανάπτυξης (IDCR) του Καναδά.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1992
1995

Μέλος της 12μελούς Διεθνούς Επιτροπής για τον Πολιτισμό και την Ανάπτυξη, υπό την Προεδρία του κ. Perez de Cuellar.

Μία εκτεταμένη παρουσίαση του έργου της Επιτροπής εκδόθηκε με τον τίτλο “Our Creative Diversity” (1996) και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1993
1996

Πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

1996
2019

Μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας της Διάσκεψης του Johannesburg.

ΝΙΚΗ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

2003

Άγγελος Γουλανδρής

Ο Άγγελος Γουλανδρής υπήρξε συνιδρυτής και πρώτος πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας από το 1964 έως το 1996.

Από νωρίς τον απασχόλησε η σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον και οι επιπτώσεις της εποχής μας σε αυτό. Το 1964 ίδρυσε το Μουσείο με στόχο την προώθηση της επιστημονικής έρευνας και της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Η αποστολή του Μουσείου ήταν να ευαισθητοποιήσει τους Έλληνες για τον πλούτο των φυσικών πόρων της χώρας και την ανάγκη προστασίας τους.

Ο Άγγελος Γουλανδρής αφιέρωσε στο έργο αυτό τόσο οικονομικούς πόρους όσο και την προσωπική του καθοδήγηση και φιλοσοφία, ολοκληρώνοντας την επένδυσή του με τη δημιουργία του Κέντρου ΓΑΙΑ.

Διακρίσεις

1979: Αργυρούν Μετάλλιο των Φυσικών Επιστημών από την Ακαδημία Αθηνών

1988: Επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

1990: Διεθνές Βραβείο «Άνθρωπος και Περιβάλλον» από το Ωνάσειο Ίδρυμα

Στον προσωπικό του χρόνο ασχολήθηκε με τη ζωγραφική και τη γλυπτική, αποτυπώνοντας μαθηματικούς και γεωμετρικούς κανόνες της κοσμικής ισορροπίας.

Νίκη Γουλανδρή

Η Νίκη Γουλανδρή υπήρξε συνιδρύτρια και πρόεδρος του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας από το 1996 έως το 2019.

Διεθνώς αναγνωρισμένη για τη δράση της για την προστασία του περιβάλλοντος, συνέδεε οικολογικούς στόχους με πολιτιστικές αξίες. Από νεαρή ηλικία αφιέρωσε τη ζωή της στη μάθηση, στον στοχασμό και στην επιστήμη. Με την υποστήριξη του συζύγου της Άγγελου Γουλανδρή, καλλιέργησε το ερευνητικό της πνεύμα, αποφεύγοντας τις εφήμερες ιδεολογίες και πιστεύοντας ότι ο κόσμος χρειάζεται νέες αξίες για την ισορροπία ανθρώπου και κοινωνίας.

Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης, στην Πολιτειολογία και στην Φιλοσοφία με τους φιλοσόφους Horkheimer και Adorno.

Παράλληλα, διακρίθηκε ως βοτανική ζωγράφος. Ζωγράφισε περίπου 800 ελληνικά φυτά μέσα από τα έργα της, τα οποία δημοσιεύτηκαν σε εκδόσεις όπως Wild Flowers of Greece και Παιώνιες της Ελλάδος.

Η καλλιτεχνική της δραστηριότητα περιλάμβανε επίσης συνεργασίες με διεθνείς οίκους όπως η Limoges, η Royal Copenhagen και η Hermès, δημιουργώντας σχέδια σε πορσελάνη και μεταξωτά μαντήλια.

Καριέρα & δράσεις

1964: Ίδρυση Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας
1974-1975: Υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών, μέριμνα 200.000 προσφύγων Κύπρου
1975-1981: Αντιπρόεδρος Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης
1989-1991: Αντιπρόεδρος Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού
1980-2002: Πρόεδρος Σωματείου «Σώστε τα Παιδιά»
1992-1995: Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου IDCR Καναδά
1992: Μέλος Ελληνικής Αντιπροσωπίας στη Συνδιάσκεψη του Ρίο
1993-1996: Μέλος Διεθνούς Επιτροπής για Πολιτισμό και Ανάπτυξη
1996-2019: Πρόεδρος Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας
2003: Μέλος Ελληνικής Αντιπροσωπίας στη Διάσκεψη του Johannesburg

Διακρίσεις & τιμές

Τιμητική διάκριση Ακαδημίας Αθηνώ
Μέλος Βρετανικής Ακαδημίας του Λινναίου
Global 500, ΟΗΕ
Γυναίκα της Ευρώπης 1991, Ευρωπαϊκή Κοινότητα
Επίτιμη διδάκτωρ: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Δασολογία, Γεωπονία, Βιολογία), Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Προσχολική, Δημοτική, Ειδική Αγωγή), Πανεπιστήμιο Uppsala
Αντεπιστέλλον μέλος Γαλλικής Ακαδημίας Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών
Μέλος Academia Europea

Παράσημα

Ταξιάρχης Τάγματος Φοίνικα, Ελλάδα
Légion d’Honneur (officier), Γαλλία
Σταυρός Α΄ Τάξεως Τάγματος Αξίας, Γερμανία

Ιστορικό

Ο Άγγελος και η Νίκη Γουλανδρή είχαν ένα όραμα: να δημιουργήσουν έναν χώρο έρευνας και προστασίας της ελληνικής φύσης. Έτσι ίδρυσαν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, ένα μέρος όπου η αγάπη για τη φύση συναντούσε την επιστημονική περιέργεια.

Στόχος τους ήταν να ενισχύσουν την εθνική συνείδηση για την προστασία του φυσικού πλούτου και να εμφυσήσουν στους νέους την αξία της ισορροπίας ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Αρχικά λειτούργησε ως Βοτανικό Μουσείο, και το 1977 επεκτάθηκε στη ζωολογία, παλαιοντολογία και γεωλογία, μετονομαζόμενο σε Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας. Οι πρώτοι εκθεσιακοί χώροι εγκαινιάστηκαν μετά από δέκα χρόνια συλλογής και έρευνας, συνδυάζοντας την επιστημονική ακρίβεια με την εκπαιδευτική προσέγγιση.

Το 1983, το Μουσείο απέκτησε το κτήμα «Σπαρόζα» στην Παιανία, 17,5 στρεμμάτων, το οποίο μετατράπηκε σε παράδειγμα οικολογικής μεσογειακής κηπουρικής. Από το 1994 φιλοξενεί τη Mediterranean Garden Society, προσφέροντας γνώσεις και έμπνευση σε όσους ενδιαφέρονται για τη χλωρίδα και τον σχεδιασμό κήπων.

Το 1991 δημιουργήθηκε το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων στη Θεσσαλονίκη, για την καταγραφή και προστασία των υγροτόπων και την ανάπτυξη στρατηγικών αειφορικής διαχείρισης. Στη συνέχεια, το Μουσείο ίδρυσε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης – ΓΑΙΑ, ολοκληρωμένο το 2000, συνδέοντας ελληνική μυθολογία, φιλοσοφία και επιστήμη σε έναν σύγχρονο χώρο έρευνας και εκπαίδευσης.

Στην Κρήτη, το Μουσείο αναστήλωσε το Τέμενος Μασταμπά στο Ρέθυμνο, φιλοξενώντας παλαιοντολογικές και γεωλογικές συλλογές που αναδεικνύουν τη γεωφυσική εξέλιξη του νησιού και τη μοναδικότητά του.

Τον Απρίλιο του 2024, η Βουλή των Ελλήνων ανακήρυξε το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας σε Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Ελλάδος μέσω του άρθρου 38 του Νόμου 5106/2024.

Διακρίσεις

Διάκριση για τα εκπαιδευτικά προγράμματα για ΑμεΑ

2003

Διάκριση από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM)

1992

Διεθνές Βραβείο Ωνάση «Δελφοί για τον Άνθρωπο και το Περιβάλλον»

1990

Επιλογή ως «Μουσείο Επιρροής» από τον Kenneth Hudson

1987

«Πρωτοποριακό Μουσείο της Ευρώπης» από το Συμβούλιο της Ευρώπης

1984

Αργυρούν Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών

1979
Μετάβαση στο περιεχόμενο